Bir sıvı içinde dağılmış bir pigment ya da boyar maddeden oluşan, yazı yazmada ve basımda kullanılan genellikle siyah ya da koyu mavi macun malzeme. Yazı yazmakta yararlanılan mürekkep M.Ö. 2500'lü yıllarda Eski Mısır ve Çin'de kullanılıyordu. Modern baskı (matbaa) mürekkepleri genellikle yazı mürekkeplerine göre daha az akıcıdır. Çinliler renkli toprak, kurum ve lâmba isiyle karıştırılmış bitkisel maddelerden hazırladıkları mürekkepleri baskı işlerinde kullanmaya 500'lü yıllarda başladılar.

1440 yılında Johannes Gutenberg Almanya'da baskı makinesini geliştirdiğinde mürekkep olarak vernikten yararlandı. 1772'de renkli mürrekkep için ilk patent İngiltere'de alındı. Çok hızlı basım yapan gazete baskı makineleri geliştiğindeyse mürekkeplerdeki verniğin yerini mineral yağlar aldı. Mürekkep yapımı, 20. yüzyılın başında karmaşık bir kimya sanayi hâline geldi.