(586 Mekke - 644 Medine) Hz. Muhammed'den sonra İslâm devletini yöneten ikinci halife. Hz. Muhammed'in bağlı olduğu Mekke'nin Kureyş kabilesinin Beni Adiyy ailesindendi. 618'de Müslüman oldu. Medine'ye göç ettikten sonra Hz. Muhammed'in başdanışmanları arasında yer aldı.

Hz. Ebubekir'in ardından İslâm toplumunun başına geçti. Hz. Ömer, babası kabileler arasındaki sorunları çözmesiyle tanınmıştı. Hz. Ömer de bir süre bu görevi yürüttü.

Onun döneminde İslâm devleti bir Arap beyliğinden bir dünya devleti durumuna geldi. 642'de İskenderiye'yi alan Mısır Valisi Amr ibnü'l-As birliklerini Libya üzerine gönderdi. Hz. Ömer 644'te Medine'de, kendisinden fazla vergi alındığım öne süren İranlı bir Hristiyan köle tarafından öldürüldüğünde, İslâm devleti Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Batı Asya'da önemli bir güç durumuna gelmişti.

Hz. Ömer İslâm tarihinde adaletiyle ün kazandı. Öte yandan ilk devlet örgütlenmesinin de temellerini attı. Adalet, maliye, ordu ve toprak yönetimi alanında ilk düzenlemeleri yaptı. İlk İslâm parasını da onun döneminde basıldı. Hicret'in İslâm tarihinin başlangıcı olması da yine onun döneminde kabul edildi.