08/12/2009 20:17
(1856 Smiljan, Hırvatistan - 1943 New York, ABD) Sırp asıllı ABD'li mucit. Alternatif akımı ve manyetik alanı buldu. Bir Hırvat rahibin oğlu olarak dünyaya geldi. Graz Teknik Üniversitesinde mühendislik öğrenimi gördü. Burada, en önemli buluşlarına ilham kaynaklığı olacak Gram dinamosuyla karşılaştı. 4 yıl sonra ilk alternatif akımlı (AC) tasarımını gerçekleştirdi. Yüksek verimli bu yeni AC indüksiyon motorunu sergilemek için Paris'e gitti.

1884'te, Edison'dan birlikte çalışma teklifi aldı ve ABD'ye gitti. İlk bakışta, bu gelişme Tesla için çok olumluydu. Edison güçlü bir pratik zekâya ve ticari öngörüye sahipti. Ancak, yeni kuramlara yönelik ne sabrı ne de anlama yeteneği vardı. Edison, kendi buluşu olan elektrik ampulü üzerinde odaklanmış ve bunu geliştirmesi için de Tesla'ya büyük miktarda paralar vaat etti. Tesla bu konuda ona yardım etti, ancak karşılığını alamadı. Kısa bir süre sonra aralarında anlaşmazlıklar doğdu. Tesla, 1887 yılında Edison'un şirketi için çalışmama kararı aldı. Bu durum ikisi arasında gelişecek mücadelenin de başlangıcı oldu.

Edison'un üzerinde çalıştığı doğru akım, basitliğine karşın çok önemli bir kusura sahipti. Daha düşük gerilim üretiyor ve tel üzerinde yol alan akım, yaklaşık 800 m sonra gücünü yitiriyordu. Tesla'nın AC teknolojisinde bu tür sorunlar yaşanmıyordu. AC transformatörleri, büyük miktarlardaki elektrik gücünü kilometrelerce uzağa taşınmasına olanak tanıyordu.

AC sisteminin belirgin üstünlüğüne karşın, Edison'un doğru akım üzerine yaptığı yatırımlar, Tesla'nın sistemi karşısında direneceğini gösteriyordu. Mücadele 1888'de alevlendiğinde, Tesla, Edison'un bir başka rakibi olan sanayici George Westinghouse'la anlaştı.

Westinghouse, Tesla'nın alternatif akımını kullanarak yüzlerce madencinin hayatını kurtaracaktı. Colorado'daki The Gold King madeni, ekonomik olmadığı gerekçesiyle kapatılma tehdidi altındaydı. Westinghouse, alternatif akım sisteminin bunu başarabileceğini kabul ettirdi ve 1891 yılında, Tesla'nın endüstriyel desteği madene elektrik taşıdı.

Edison karşısındaki bu başarıdan sonra, Westinghouse, Chicago'da 1893'te yapılacak Dünya Fuarı'nın ışıklandırma anlaşmasını imzaladı. Edison, doğru akımın gözden düşmesiyle, bu konudaki rekabeti durdurdu ve başka ilgi alanlarına yöneldi. Şirketi, Tesla'nın AC teknolojisini elde etmek için Westinghouse'la anlaşma imzaladı. Buna karşın bu mücadelede kaybeden yine Tesla oldu. Tesla, 1890'ların başında pek çok ilginç keşfe daha imza atmıştı. Bu keşifler arasında, flüoresanlı gaz lâmbası, x-ışınlarıyla deneyler, radyonun keşfinden çok önce radyo dalgalarıyla ilgili araştırmalar bulunuyordu. Ama aralarında en önemlisi, yüksek frekansta elektrik akımı üretmesine olanak tanıyan ve Tesla bobini diye anılan buluşuydu. Tesla, alternatif akım elektriğinin ilginç özelliklerini keşfetmişti. Yüksek frekanslı AC, yüzey etkisi denilen özelliği nedeniyle, tellerin yalnızca dış yüzeylerinde yol alıyordu. Tesla bobini, radyo ve TV yayınlarının kapısını da araladı.

1900 yılında, ünlü sermayedar John Piermont Morgan'ın desteğini arkasına aldı, buna karşılık patentlerinin kontrolü şirketin eline geçti. Tesla'nın yeni çalışmaları başarısız sonuçlar vermeye başladı. Morgan, dört yıl sonra projelerden mali desteğini çekti. İlerleyen yıllarda, gözden düşen ve mali sorunlar yaşayan Tesla, 1943'te geçirdiği kalp krizi sonucunda, yaşamını yitirdi.

Önceki
Önceki Konu:
Terzi Kuşu
Sonraki
Sonraki Konu:
Tespih Ağacı

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu