08/12/2009 20:17
Devlet yönetiminde uyulması gereken ana kuralları açıklayan hukuksal belge. Anayasada, devlet örgütlenmesi ve devlet-toplum-birey ilişkileri açıklanır. Devlet yönetiminde uyulması gereken ana kurallar belirtilir. Dünya üzerindeki her devlet ancak belirli kurallara dayanarak varlığını sürdürebilir.

Yasalar, bir toplumun sürekliliğini ve kontrolünü sağlamak amacıyla düzenlenen kurallardır. Yasaların ölçütleri bellidir. Devlet otoritesi tarafından çıkarılır ve desteklenirler. Bir toplumun düzeni yasalarla sağlanır. Anayasa da bir yasadır. Ancak, tüm yasaların kendisine bağlı olması nedeniyle toplumların hukuksal sistemi içerisinde üstün bir konumu vardır.

Anayasanın özellikleri şunlardır:

1. Anayasa, devletin temel esaslarının belirlendiği bir yasadır. Devletin siyasi yapısını, yönetim biçimini ve işleyişini gösterir.

Siyasal iktidarların nasıl oluşturulacağı ve bu iktidarların toplumsal görevleri anayasayla düzenlenir.

2. Anayasa, devlet-vatandaş ilişkilerini düzenler. Devleti oluşturan bireylerin, hak, ödev ve sorumluluklarının içeriğini ve sınırlarını kesin olarak ortaya koyar. Bunları güvence altına alır.

3. Anayasa, siyasal iktidarların keyfiliğine karşı bir engel oluşturur. Anayasa sayesinde devlet yönetimi kişilere göre değil, bazı temel hukuk kurallarına göre yapılır. Bir başka deyişle anayasa devleti de yasalara bağlar.

4. Özellikle demokratik ülkelerde anayasalar halkoyuyla belirlenir. Ülkemizde de bu yöntem ilk kez 1961 Anayasası'nda, ikinci kez de 1982 Anayasası'nda uygulanmıştır.

Anayasa dışındaki yasalarsa yasama organı (Meclis) tarafından hazırlanıp onaylanır. Ülkemizde ilk anayasa 1876'da yürürlüğe girdi. O tarihten Osmanlı İmparatorluğu'nun sona erişine kadar Kanun-i Esasi adıyla anılan anayasa Kurtuluş Savaşı'nda ve sonrasında Teşkilât-ı Esasiye Kanunu, 1960'dan sonra da anayasa adını aldı. Cumhuriyetin ilânından sonra üç ayrı anayasa kullanılmıştır. Bunlar, kabul edildikleri yılla birlikte anılırlar. Bu anayasalar şunlardır:

a- 1924 Anayasası

b- 1961 Anayasası

c- 1982 Anayasası

5. Anayasa bir devletin en yüksek hukuk kuralı olarak kabul edilir. Bu nedenle, doğal olarak anayasadan sonra gelen yasaların, anayasaya uygun olması zorunludur. Bir başka deyişle, hiçbir yasa anayasaya aykırı olamaz.

6. Yasalar kolaylıkla değiştirilebilir. Oysa, anayasayı değiştirmek çok güçtür. Günümüzde Türkiye'de yürürlükte olan 1982 Anayasası, 7 Kasım 1982 Pazar günkü halk oylamasının sonucunda Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni anayasası oldu.

Önceki
Önceki Konu:
Burdur
Sonraki
Sonraki Konu:
Bursa

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu