08/12/2009 20:17
Bir dilin, bölgelere ya da toplumsal kesimlere göre gösterdiği değişik özellikler. Karadeniz ağzı, Trakya ağzı, esnaf ağzı vb. Bunlara şive de denir.

Örnek:

İstanbul ağzındaki "g"leri Rizeliler "c" gibi çıkarır. "Geldim, gördüm, gittim." yerine "Celdum, cördum, citdum." derler. Orta Anadolu'nun birçok yöresinde "k"ler çoğu zaman "g" olarak söylenir. Konya yerine Gonya, Kayseri yerine Gayseri, kocaman yerine gocaman denir.

Anadolu'da birçok yerde İbrahim yerine "Irbaham", limon" yerine "ilimon", sıcak yerine "ısıcak" denmesi de bir ağız farklılığıdır.

Batıya doğru gidildikçe ağızlarda farklılıklar değişik bir boyut kazanır. Rumeli Türkleri kısa, kesik ve devrik konuşmayı sever. "A be cancağızım, süledim (söyledim) sana yapasın bu işi."

Ağızlar, dilin ana yapısından kopukluk göstermezler. Bir başka deyişle, değişik ağızları kullanan insanlar, birbirleriyle anlaşabilirler. Bu nedenle, ağız ve lehçe arasında önemli bir fark vardır.

Türk toplumunda ağızların belirgin bir biçimde ortaya çıkışı Osmanlı Döneminde olmuştur. Bilindiği gibi Osmanlı toplumu özellikle de İstanbul çok değişik bölgelerden gelen insanların yaşadığı bir toplum yapısına sahiptir. Bu değişik özellikler edebiyat eserlerine de yoğun bir biçimde yansımıştır. Örneğin Karagöz ve Hacivat'ta ya da çeşitli orta oyunu eserlerinde farklı ağızların sıkça kullanıldığı görülür.

Günümüzde Türkçenin resmi ağzı olarak İstanbul ağzı temel alınmıştır. Kitle iletişim araçlarının giderek yaygınlaşması sonucunda ağızlardaki önemli farklılıkların azalması beklenebilir.

Önceki
Önceki Konu:
Ar
Sonraki
Sonraki Konu:
Abdülhamit Iı

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu