08/12/2009 20:17
Atmosfer basıncını ölçen araç, öteki adıyla basınçölçer. Atmosfer basıncındaki değişiklikler, hava koşullarında değişmelere yol açtığı için, hava tahminlerinin yapılmasında barometre önemli bir rol oynar. Barometreyi 1643'te Torricelli bulmuştur.

Torricelli, 90 cm uzunluğundaki bir cam tüpü cıvayla doldurdu. Ardından ağzı aşağıya gelecek biçimde ters çevirerek, içi sıcak cıvayla dolu bir kaba daldırdı. Tüpteki cıvanın kaptaki cıva düzeyinden 76 cm yüksekliğe kadar alçaldığını ve bu yükseklikte kaldığını gördü. Tüpteki cıva sütununu yukarıda tutan güç, havanın kaptaki cıvanın yüzeyine yaptığı basınçtır. Atmosferin basıncı arttığı zaman tüpteki cıva düzeyi yükseliyor, azaldığı zaman cıva düzeyi düşüyordu. Böylece Torricelli havanın bir basıncı olduğunu kanıtlamış oldu.

Torricelli deneyindeki cıva çanağı ve cam boruyu taşımak zor olduğundan bundan daha kullanışlı barometreler yapılmıştır. Bunlardan biri iki kollu borusu olan "sifonlu barometre"dir. Uzun kolun ucu kapalıdır ve Torricelli deneyindeki cam borunun yerini tutar. Açık olan kol ise, cıva çanağı görevini yapar. Kollar arasında bir de hareketli cetvel vardır. Borudaki cıva yüksekliği bu cetvelden okunur.

Başka bir barometre çeşidi de "metal barometreler"dir. Metallerin esneklik özelliğinden yararlanılarak yapılır. Araç, havası boşaltılmış bir metal kutuyla bir göstergeden oluşur. Kutunun üst yüzü ince ve dalgalı bir metal levhadan yapılmıştır. Göstergeden de hava basıncı okunur. Metal barometreler cıvalı barometrelere göre ayarlanır. Bu barometrelerin duyarlılıkları zamanla değişir. Bu yüzden cıvalı barometrelerle ayarlanmaları gerekir.

Önceki
Önceki Konu:
Akümülatör
Sonraki
Sonraki Konu:
Basit Makineler

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu