08/12/2009 20:18
Jan Have Tosunyan (1907) Elmas kralı. İstanbul'da doğdu. Ailece elmas işlemeciliğiyle uğraşmışlardır.

1925 yılında Paris'e gitti. En büyük hayali olan Afrika'da gidip elmas madeni aramalarını 1945'te gerçekleştirdi. 1948'de Fildişi Sahili’nde Segulea bölgesi civarındaki Sassandra gölünün yakınında bir elmas madenini keşfetti. Bu, dünyanın en büyük elmas madenlerinden biriydi. Yanında da petrol çıkıyordu. Fransızlar, o sıralar kendi toprakları olan burada maden bulununca deliye dönerler. Tosunyan’a en büyük devlet nişanı olan Legion d'Honneur verirler. Hemen bir şirket kurup elmas çıkarmaya başlar. Günde üç bin kratlık taş üretimi yaparlar. Elmas parçalarının ortalama boyutu 25 krat, ekstra kalite D rengidir. Ancak İngiliz istihbaratının desteklediği İngiliz mafyası önce madenin tapusundan vazgeçmesi şartıyla büyük gayrimenkuller teklif ederler. Kabul edilmeyince mühendislere el atarlar. Sabotajlar yapılır. Sonunda 1958 yılında madeni fiilen kaybeder. Ancak Tosunyan, tapu hakkımdan hala vazgeçmediğini söylemiştir.

Tosunyan, kendisiyle yapılan bir ropörtajda, Fransa'ya gelen her Türk işçisine yardım ettiğini, birçok Türk'ün çalıştığı Simca otomobil fabrikalarına bir cami yaptırdığını, 1962 yılında tüm giderlerini kendi cebinden karşıladığı 'Club Turc de Paris" adlı bir de Türk Kulübü kurduğunu, bu kulüpte Türkçe öğrenmek isteyen Fransızlara Türkçe, Türk işçilerine Fransızca ders verildiğini belirtiyordu. Kulüpte Türk filmlerinin oynatıldığını, hatta Paris'teki Türk Turizm bürosunun ilk broşürünü kendisinin bastırdığını ifade etmiştir.

Sadi Koçaş'la birlikte Ermeni davasıyla ilgili kitap hazırlayan Tosunyan T.C. Milli Savunma Bakanlığı tarafından Şeref Madalyası'na layık görüldü. 13 devletten şeref madalyası alan Tosunyan, Cumhurbaşkanı Demirel'in Paris'e her gelişinde kendisini mutlaka gördüğünü ve "Benim buradaki sefirim sensin" dediğini belirtiyor.

Kaynak:Ermeni Portreleri Hüdavendigar Onur Burak Yayınları İstanbul 2000

Önceki
Önceki Konu:
Ara Toranyan
Sonraki
Sonraki Konu:
Pars Tuğlacı

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Popüler Sayfalar:
Son Ziyaretler: