(1914 Ceyhan, Adana - 1979 Sofya, Bulgaristan) Türk yazar. Asıl adı Mehmet Reşit Öğütçü'dür.

Babası Adana'da çiftçilik ve avukatlık yaparken Ahali Partisini kurdu. Gazeteler çıkararak hükümete karşı çok sert çıkışlar yaptı. Sonuç olarak Suriye'ye kaçmak zorunda kaldı. Orhan Kemal de ortaokulun son sınıfında babasıyla birlikte Türkiye'den ayrıldı. Bir süre babasıyla Suriye'de ve Lübnan'da kaldı. Pamuk fabrikalarında işçilik, kâtiplik, dokumacılık yaptı.

Askerdeyken yazdığı şiirleri yüzünden 3,5 yıl hapis yattı. Yedigün dergisine Raşit Kemal imzasıyla şiirler yazdı. Orhan Raşit imzasıyla Yeni Ses, Yürüyüş, Gün dergilerinde şiir yazmayı sürdürdü. Sonra öyküye geçti. 1950'den sonra ölünceye dek kalemiyle geçindi. Öykü kitapları ve romanlarıyla yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da haklı bir üne kavuştu. Bulgaristan ve Romanya Yazarlar Birliğinin davetlisi olarak gittiği Sofya'da beyin kanamasından öldü. İstanbul'da toprağa verildi.

Konularını yaşam savaşı veren, çile çeken insanların çevresinden aldı. Gözlemlerini ve izlenimlerini büyük bir ustalıkla yansıttı. Yapıtlarını doğal, yalın ve sürükleyici bir anlatımla kaleme aldı. Söylemek istediklerini ele aldığı tiplerin konuşmalarıyla verdi. Çok ve hızlı yazmak zorunda kaldığı için zaman zaman kişilerinin ruh derinliklerine inmeyerek biraz yüzeysel kaldı.

Öykülerinden ve romanlarından uyarlama ile dört oyun yapıldı. (72. Koğuş, Bekçi Murtaza, Eskici Dükkânı, Kardeş Payı). Bunlar tiyatrolarda sahneye konuldu. Doğrudan doğruya yazdığı tek oyun İspinozlar 1964'te oynandı, 1965'te yayımlandı, daha sonra Yalova Kaymakamı adıyla sahneye kondu.

Pek çok yapıtı filme alındı, TV dizisi olarak yayımlandı.

Başlıca yapıtları şunlardır:

Öyküleri; Ekmek Kavgası, Sarhoşlar, Çamaşırcının Kızı, 72. Koğuş, Grev, Arka Sokak, Kardeş Payı, Babil Kulesi, Dünyada Harp Vardı, İşsiz, Önce Ekmek, Küçükler ve Büyükler; romanları; Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Cemile, Bereketli Topraklar Üzerinde, Suçlu, Devlet Kuşu, Vukuat Var, Gâvurun Kızı, Küçücük, Dünya Evi, El Kızı, Hanımın Çiftliği, Eskici ve Oğulları, Gurbet Kuşları, Sokakların Çocuğu, Mahalle Kavgası, Kanlı Topraklar, Bir Filiz Vardı, Müfettişler Müfettişi, Yalancı Dünya, Evlerden Biri, Arkadaş Işıkları, Sokaklardan Bir Kız, Üç Kâğıtçı, Kötü Yol.