08/12/2009 20:20
Alman girişimci açtığı Karstadt AG ile Almanya'nın en geniş ve Avrupa'nın en büyükleri arasında yerini alan mağazalar zincirini kurdu. Ne yazık ki, 30'lu yıllardaki dünya ekonomik krizi, Karstadt'ın da iflasa sürüklenmesine neden oldu.



Karsfadt, Wismar yakınlarında Grevesmühlen'de dünyaya geldi. Babası sahip olduğu kumaş boyama atölyesini Rudolph'un öğrencilik yıllarında sattı. Ailece taşındıkları Schwerin'de babası bir kumaş mağazası açtı. Karstadt, Rostock'da perakendecilik ve tekstil ticareti dallarında çıraklık eğitimini tamamladıktan sonra, babasının işletmesine girdi.

Karstadt 25 yaşına gelince kendi işini kurdu. Babasından ödünç aldığı 1.000 Taler'i (eski gümüş para) sermaye yaparak kardeşleri Sophie-Charlotte ve Erust ile birlikte Wismar'da bir "kumaş, manifatura ve konfeksiyon mağazası" açtı. Mecklenburg eyaleti meslek tüzüklerine göre dükkân açma hakkı ancak 30 yaşın üstündeki insanlara tanındığından, açtıkları işletmeyi babalarının adına ticaret siciline kaydettirdiler.

Satışlar önceleri umulanların çok altında kaldı. Bunun nedeni, mağaza sahiplerinin, o yıllarda adet olduğu üzere, pazarlığa yanaşmamalarında ve veresiye mal vermemelerinde yatıyordu. Bunun yerine istedikleri peşin nakit ödeme, müşterilerin çoğunu kaçırıyordu. Birbuçuk yıl sonra Rudolph Karstadt mağazanın tek sahibi oldu. Bunu izleyen zamanda mağaza giderek tutundu, çünkü direkt ödemeleri sayesinde mallarını rakiplerinden daha ucuza müşteriye sunabiliyordu. 1884'te ilki Lübeck'te olmak üzere, 1888'de Neumünster/Holstein ve 1890'da Braunschweig'de şubeler açtı.

Karstadt 1890'da yeni bir yönteme başvurdu. Bir taraftan fiyatlarını düşük tutabilmek ve diğer taraftan daha yüksek bir kâr marjı tutturabilmek için, aracıları aradan çıkartıp gereksinimlerini doğrudan doğruya üreticilerden karşılıyordu. İkametgâhını Berlin'e taşıyarak, giderek büyümekte olan ve yüzyılın başına kadar Kuzey Almanya'da beş şube daha açan ticaret zincirinin merkezi alım işlerini buradan örgütledi. 1901'de ayrıca, hesaplarında yanılgıya uğrayan erkek kardeşi Erwin'in 13 ayrı mağazadan oluşan mağaza zincirini de satın aldı.

Fransa ve Amerika'da gördüğü örneklerle Karstadt geleceğin, küçük dükkânlarda değil, büyük mağazacılıkta yattığını anladı. 1912'de Hamburg'da ilk büyük mağazasını açtı. Burada besin maddeleri dışında günlük gereksinimin kapsadığı her tür eşyayı satışa sundu. Savaş patlamadan kısa bir süre önce büyük çapta kumaş satın alarak birkaç fabrikatörle uzun vadeli teslimat sözleşmeleri imzaladığından, becerikli işadamı Karstadt savaşın ilk yıllarını zarar görmeden atlatabildi. Yine de işletmesini, hiç değilse bazı alanlarda tedarikçilerden bağımsız hale getirmesi gerektiğini anladı. Daha savaş yıllarında Berlin'de bir çamaşır fabrikası ile kadın konfeksiyon ürünleri ve kumaş deposu kurdu. İkinci büyük Karstadt mağazasını açtığı Stettin'de de bir erkek konfeksiyon fabrikası kurdu.

Batı Almanya'da bir büyük mağaza ve depo zinciri işleten Theodor Althoff AG şirketiyle görüşmelerini, Karstadt 1918'de bir sonuca bağladı. Her iki işletmenin alım organizasyonlarını birleştirdiler. Althoffun parasal sıkıntılara girmesi üzerine, 1920'de iki şirketi Rudolph Karstadt AG adı altında birleştirdiler. 40 milyon mark tutarındaki şirket sermayesinin 39 milyon marklık bölümünü elinde tutan Karstadt, bundan böyle 46 büyük mağaza ve deponun sahibiydi.

Karstadt 1928'de Berlin'de Avrupa'nın en modern büyük mağazasını (alış veriş merkezini) açtığı zaman, şirketi son derece hızlı bir büyüme yaşamıştı. 30.000 çalışanı, 89 şubesi, 27 fabrikası ve ülke içinde ve dışında alım merkezleri vardı. Karstadt ayrıca günlük gereksinim eşyalarını düşük fiyatlarla satışa sunan Epa adlı tek fiyatlı mağaza zincirini kurdu (1932'de 52 şubeye sahipti).

30'lu yılların başında patlak veren dünya ekonomik kriz Karstadt'ı iflasa sürükledi. Satışları hızla düşünce, Karstadt büyük mağazalarının üçte birini kapatmak ve üretim yapan işletmelerinin tümünü satmak zorunda kaldı. Karstadt ayrıca bir grup hisse senedi sahibine, Karstadt hisseleri için kur garantisi vermek ve bunun için özel servetiyle kefil olmak gafletinde bulundu. 1932'de mal varlığını elden çıkartmak zorunda kalan Karstadt, bir banka(lar) konsorsiyumu tarafından iflasın eşiğinden döndürülen şirketinin yönetim kurulu başkanlığından ayrıldı.

Bir zamanların büyük mağaza kralı, Schwerin'de inzivaya çekildi ve burada 1944'te 88 yaşında hayata veda etti.

Önceki
Önceki Konu:
Rudolf Hilferding

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu