Şiirlerde, öykülerde, öğretici ya da yazınsal yapıtlarda; konu, olay, betim, imge ve benzeri ögelerle biçimlenen ana duygudur.

Sevinç

Öpünce annem beni

Gökten yıldızlar yağar

Rüzgâr yıkmaz bir şeyleri

Ellerimi üşütmez kar

Sevince babam beni

İpi kopmaz uçurtmamın

Isınır yüreğim birden

Tadını alırım çocuk olmanın

(Abdülkadir Budak, Bir Gül Çocuk)

Yukarıdaki şiir sevinç, mutluluk konusunu işliyor, teması (ana duygusu) sevgidir.

"Şair olmayanların şiir yazması. Uzun bir inceleme konusu. Şiir yazmak isteği güzel bir tutku, kişiyi yücelten bir duygu. Ama şair diye ortaya çıkmamalı, yayıncılara şiir göndermemeli, kitap hâlinde bastırmamalı. Her kişi kendi için şiir yazmalı. Ben de yazdım yirmi beş yıl önce. İşte bir çekmece dolusu."

(Oktay Akbal, Anılarda Görmek)

Yukarıdaki yazının konusu, şair olmadıkları hâlde "şairim" diye ortaya çıkanlardır. Teması ise şair olmayanların şairmiş gibi davranmalarının yanlışlığıdır.